भारतीय न्याय संहिता २०२३ कलम ५५ : मृत्यूच्या किंवा आजीवन कारावासाच्या शिक्षेस पात्र असलेल्या अपराधाचे अपप्रेरण (चिथावणी) : कलम ५५ : अपराधाचे वर्गीकरण : अपराध : मृत्यूच्या किंवा आजीवन करावासाच्या शिक्षेस पात्र असलेल्या अपराधाचे अपप्रेरण - अपप्रेरणाच्या परिणामी अपराध न घडल्यास. शिक्षा : ७ वर्षाचा…
भारतीय न्याय संहिता २०२३ कलम ५४ : अपराध घडला तेव्हा अपप्रेरक (चिथावणी) देणारा उपस्थित असणे : कलम : ५४ अपराधाचे वर्गीकरण : अपराध : कोणत्याही अपराधाचे अपप्रेरण - अपराध घडला तेव्हा अपप्रेरक उपस्थित असल्यास. शिक्षा : केलल्या अपराधाला असेल तीच. दखलपात्र / अदखलपात्र : अपप्रेरित…
भारतीय न्याय संहिता २०२३ कलम ५३ : अपप्रेरित (चिथावणीच्या) कृतीमुळे घडून आलेल्या, पण अपप्रेरकाला (चिथावणी देणाऱ्याला) उद्देशित असलेल्या कृतीहून भिन्न अशा परिणामाबद्दल अपप्रेरकाचे (चिथावणी देणाऱ्याचे) दायित्व (जबाबदारी) : कलम : ५३ अपराधाचे वर्गीकरण : अपराध : कोणत्याही अपराधाचे अपप्रेरण - अपप्रेरित कृतीमुळे घडून आलेला पण…
भारतीय न्याय संहिता २०२३ कलम ५२ : अपप्रेरित (चिथावणी दिलेल्या) कृतीबद्दल आणि प्रत्यक्षात केलेल्या कृतीबद्दल अशा दोन्ही अपराधांच्या एकत्रित शिक्षेबद्दल अपप्रेरक (चिथावणी देणारा) केव्हा पात्र (जबाबदार) असतो : कलम : ५२ अपराधाचे वर्गीकरण : अपराध : अपप्रेरित (चिथावणी दिलेल्या) कृतीबद्दल आणि प्रत्यक्षात केलेल्या कृतीबद्दल अशा…
भारतीय न्याय संहिता २०२३ कलम ५१ : जेव्हा एका कृतीला अपप्रेरणा (चिथावणी) दिली जाऊन निराळी कृती केली जाते तेव्हा अपप्रेरकाचे (चिथावणी देणाऱ्याचे) दायित्व (शिक्षेची जबाबदारी) : कलम : ५१ अपराधाचे वर्गीकरण : अपराध : कोणत्याही अपराधाचे अपप्रेरण, जेव्हा एका कृतीला अपप्रेरणा दिली जाऊन निराळी कृती…
भारतीय न्याय संहिता २०२३ कलम ५० : अपप्रेरित (चिथावणी ज्याला दिली आहे) व्यक्तीने अपप्रेरकाच्यापेक्षा (चिथावणी देणाऱ्यापेक्षा) वेगळ्या उद्देशाने कृती केल्यास अपप्रेरणाबद्दल (चिथावणी देण्याबद्दल) शिक्षा : कलम : ५० अपराधाचे वर्गीकरण : अपराध : कोणत्याही अपराधांचे अपप्रेरण, जर अपप्रेरित व्यक्तीने अपप्रेरकाच्यापेक्षा वेगळ्या उद्देशाने कृती केल्यास. शिक्षा…
भारतीय न्याय संहिता २०२३ कलम ४९ : अपप्रेरणामुळे (चिथावणीमुळे) परिणामत: अपप्रेरित कृती घडली असून, त्या अपप्रेरणाकरता (चिथावणीकरता) शिक्षेचा कोणताही उपबंध केलेला नसल्यास (स्वतंत्र शिक्षेची तरतूद नसेल) त्याबद्दल शिक्षा : कलम : ४९ अपराधाचे वर्गीकरण : अपराध : कोणत्याही अपराधांचे अपप्रेरण, जर अपप्रेरणामुळे परिणामत: अपप्रेरित कृती…
भारतीय न्याय संहिता २०२३ कलम ४८ : भारतातील अपराधांचे भारताबाहेर अपप्रेरण (चिथावणी देणे) : जी कोणतीही कृती भारतात केली गेली तर अपराध ठरेल ती कृती भारतात करण्यास जी व्यक्ती भारताबाहेर आणि त्याच्या पलीकडे असताना अपप्रेरणा (चिथावणी) देते ती व्यक्ती या संहितेच्या अर्थानुसार अपराध करते. उदाहरण…
भारतीय न्याय संहिता २०२३ कलम ४७ : भारताबाहेरील अपराधांचे भारतामध्ये अपप्रेरण (चिथावणी देणे) : जी कोणतीही कृती भारतात केली गेली तर अपराध ठरेल ती कृती भारताबाहेर आणि त्याच्या पलीकडे करण्यास जी व्यक्ती भारतामध्ये असताना अपप्रेरणा (चिथावणी) देते ती व्यक्ती या संहितेच्या अर्थानुसार अपराध करते. उदाहरण…
भारतीय न्याय संहिता २०२३ कलम ४६ : अपप्रेरक (चिथावणी देणारा / दुष्प्रेरक) : जी व्यक्ती एखादा अपराध करण्यास अपप्रेरणा (चिथावणी) देते अथवा अपराध करण्याची क्षमता असणाऱ्या व्यक्तीने अपप्रेरकाप्रमाणे (चिथावणी देणाऱ्याप्रमाणेच) त्याच उद्देशाने किंवा जाणिवेने केल्यास जी कृती अपराध ठरेल ती कृती करण्यास अपप्रेरणा (चिथावणी) देते…
भारतीय न्याय संहिता २०२३ प्रकरण ४ : दुष्प्रेरण, आपराधिक षड्यंत्र आणि प्रयत्ना विषयी : कलम ४५ : एखाद्या गोष्टीचे (कृतीचे) अपप्रेरणा (चिथावणी) : जेव्हा एखादी व्यक्ती- (a) क) (अ) एखादी गोष्ट (कृती) करण्यास कोणत्याही व्यक्तीला चिथावणी देते तेव्हा, किंवा (b) ख) (ब) ती कृती करण्याकरिता…
भारतीय न्याय संहिता २०२३ कलम ४४ : निर्दोष व्यक्तीला अपाय होण्याचचा धोका असेल तेव्हा, प्राणघातक हमल्यापासून खाजगीरीत्या बचाव करण्याचा हक्क : ज्यामुळे मृत्यूची वाजवी धास्ती निर्माण होते अशा हमल्यापासून खाजगीरीत्या बचाव करण्याचा हक्क वापरत असताना जर बचाव करू पाहणारी व्यक्ती निर्दोष (निरपराध) व्यक्तीला अपाय होण्याचा…
भारतीय न्याय संहिता २०२३ कलम ४३ : मालमत्तेचा खासगीरीत्या बचाव करण्याचा हक्क सुरू होणे व चालू राहणे: मालमत्तेचा खासगीरीत्या बचाव करण्याचा हक्क,- (a) क) (अ) मालमत्तेला धोका असल्याची वाजवी धास्ती निर्माण होते तेव्हा सुरू होतो. (b) ख) (ब) चोरीपासून अपराधी हा मालमत्तेसह काढता पाय घेईपर्यंत…
भारतीय न्याय संहिता २०२३ कलम ४२ : असा हक्क मृत्यूखेरीज अन्य अपाय करण्याइतपत केव्हा व्यापक असतो : जो अपराध करण्यात आल्यामुळे किंवा करण्याचा प्रयत्न करण्यात आल्यामुळे खाजगीरीत्या बचाव करण्याचा हक्क वापरण्याचा प्रसंग उद्भवतो तो चोरीचा, आगळीक करण्याचा किंवा फौजदारीपात्र अतिक्रमणाचा अपराध असून कलम ४१ मध्ये…
भारतीय न्याय संहिता २०२३ कलम ४१ : मालमत्तेचा खासगीरीत्या बचाव करण्याचा हक्क हा मृत्यू घडवून आणण्याइतपत केव्हा व्यापक असतो : जो अपराध करण्यात आल्यामुळे किंवा करण्याचा प्रयत्न करण्यात आल्यामुळे मालमत्तेचा खाजगीरीत्या बचाव करण्याचा हक्क वापरण्याचा प्रसंग उद्भवतो तो अपराध यात यापुढे नमूद केलेल्यांपैकी कोणत्याही वर्णनाचा…
भारतीय न्याय संहिता २०२३ कलम ४० : शरीराचा खासगीरीत्या बचाव करण्याचा हक्क सुरू होणे व चालू राहणे: शरीराचा खाजगीरीत्या बचाव करण्याचा हक्क, अपराध करण्यात आला नसला तरी तो अपराध करण्याच्या प्रयत्नामुळे किंवा धमकीमुळे शरीरास धोका असल्याची वाजवी धास्ती निर्माण होताच सुरू होतो आणि शरीराला धोका…
भारतीय न्याय संहिता २०२३ कलम ३९ : असा हक्क मृत्युहून अन्य अपाय करण्याइतपत केव्हा व्यापक असतो : जर तो अपराध लगतपूर्व कलम ३८ यात नमूद केलेल्यांपैकी कोणत्याही वर्णनाचा नसेल तर, शरीराचा खासगीरीत्या बचाव करण्याचा हक्क इच्छापूर्वक हल्लेखोराचा मृत्यू घडवून आणण्याइतपत व्यापक नसतो; परंतु कलम ३७…
भारतीय न्याय संहिता २०२३ कलम ३८ : शरीराचा खासगीरीत्या बचाव करण्याचा हक्क हा, मृत्यू घडवून आणण्या इतपत केव्हा व्यापक असतो : शरीराचा खासगीरीत्या बचाव करण्याचा हक्क वापरण्याचा प्रसंग ज्यामुळे उद्भवतो तो अपराध यात यापुढे नमूद केलेल्यांपैकी कोणत्याही वर्णनाचा असेल तर, लगतपूर्व कलम ३७ यात उल्लेखिलेल्या…
भारतीय न्याय संहिता २०२३ कलम ३७ : ज्यांच्यापासून खासगीरीत्या बचाव करण्याचा हक्क नाही त्या कृती : १) त्या कृतींपासून, (a) क) (अ) ज्या कृतीमुळे मृत्युची किंवा जबर दुखापतीची वाजवी धास्ती निर्माण होत नाही ती कृती एखाद्या लोक सेवकाने आपल्या पदाधिकाराच्या आभासामुळे सद्भावपूर्वक कार्य करताना केलेली…
भारतीय न्याय संहिता २०२३ कलम ३६ : मनोविकल इत्यादी व्यक्तींच्या कृतीपासून खासगीरीत्या बचाव करण्याचा हक्क : जी कृती एरवी एखादा विवक्षित अपराध ठरली असती ती करणाऱ्या व्यक्तीच्या बालवयामुळे, तिच्या ठायी परिपक्व समजशक्तीचा अभाव असल्यामुळे, तिच्या मनोविकलतेमुळे किंवा ती नशेत असल्यामुळे, अथवा तिचा काही गैरसमज झाला…