इलेक्ट्रॉनिक सिगारेट प्रतिबंध अधिनियम २०१९
कलम ३ :
व्याख्या :
या अधिनियमात, संदर्भानुसार अन्यथा आवश्यक नसेल तर,
(a)क) अ) जाहिरात म्हणजे कोणत्याही प्रकाश, ध्वनी, धूर, वायू, प्रिंट, इलेक्ट्रॉनिक माध्यमे, इंटरनेट किंवा वेबसाइट किंवा सोशल मीडियाद्वारे होणारी कोणतीही श्रव्य किंवा दृश्य प्रसिद्धी, प्रदर्शन किंवा घोषणा आणि त्यात कोणतीही सूचना, परिपत्रक, लेबल, रॅपर, बीजक किंवा इतर दस्तऐवज किंवा उपकरण समाविष्ट आहे;
(b)ख) ब) अधिकृत अधिकारी म्हणजे-
एक) उपनिरीक्षकाच्या दर्जापेक्षा कमी दर्जाचा नसलेला कोणताही पोलीस अधिकारी;
दोन) केंद्र सरकार किंवा राज्य सरकारने अधिसूचनेद्वारे अधिकृत केलेला उपनिरीक्षक या दर्जापेक्षा कमी दर्जाचा नसलेला कोणताही अन्य अधिकारी;
(c)ग) क) वितरणामध्ये नमुन्यांद्वारे वितरण समाविष्ट आहे, मग ते मोफत असो वा अन्यथा आणि वितरण हा शब्द त्यानुसार अर्थ लावला जाईल;
(d)घ) ड) इलेक्ट्रॉनिक सिगारेट म्हणजे असे इलेक्ट्रॉनिक उपकरण जे निकोटीन आणि फ्लेवरिंगसह किंवा त्याशिवाय द्रव गरम करते, इनहेलेशनसाठी एरोसोल मिस्ट तयार करते आणि त्यात इलेक्ट्रॉनिक निकोटीन डिलिव्हरी सिस्टम, उष्णता न जाळणारी उत्पादने, ई-हुक्का आणि इतर तत्सम उपकरणे समाविष्ट आहेत, कोणत्याही नावाने आणि कोणत्याही आकारात, आकारात किंवा स्वरूपात, परंतु औषधिद्रव्य व सौदर्यप्रसाधन अधिनियम, १९४० अंतर्गत परवानाकृत कोणतेही उत्पादन समाविष्ट नाही;
स्पष्टीकरण :
या कलमाच्या उद्देशांसाठी, पदार्थ (सबस्टन्स) या संज्ञेमध्ये कोणताही नैसर्गिक किंवा कृत्रिम पदार्थ किंवा इतर पदार्थ समाविष्ट आहे, मग तो घन अवस्थेत असो किंवा द्रव स्वरूपात असो किंवा वायू किंवा बाष्प स्वरूपात असो;
(e)ङ) ई) निर्यात आणि त्याचे व्याकरणिक रूप आणि संबंधित अभिव्यक्ती म्हणजे भारताबाहेर इतर ठिकाणी वस्तू किंवा सेवा घेऊन जाणे.
(f)च) फ) आयात आणि त्याचे व्याकरणिक रूप आणि संबंधित अभिव्यक्ती म्हणजे भारतात बाहेरून वस्तू किंवा सेवा आणणे.
(g)छ) ग) निर्मिती (विनिर्माण) म्हणजे इलेक्ट्रॉनिक सिगारेट्स आणि त्याच्या कोणत्याही भाग बनविण्याची किंवा एकत्र करण्याची प्रक्रिया, ज्यामध्ये इलेक्ट्रॉनिक सिगारेट्स किंवा त्याच्या कोणत्याही भागाच्या उत्पादनासाठी कोणत्याही उपप्रक्रिया सहाय्यक किंवा सहय्यकाचा समावेश आहे;
(h)ज) ह) अधिसूचना म्हणजे राजपत्रात प्रकाशित झालेली अधिसूचना;
(i)झ) आय) व्यक्ती च्या श्रेणीत खालील गोष्टींचा समावेश आहे,-
एक) कोणतीही व्यक्ती किंवा व्यक्तींचा समूह;
दोन) कोणतीही फर्म (नोंदणीकृत असो वा नसो);
तीन) कोणताही हिंदू अविभाजित कुटुंब;
चार) कोणतीही टड्ढस्ट (न्यास);
पाच) कोणतीही मर्यादित दायित्व भागीदारी;
सहा) कोणतीही सहकारी संस्था;
सात) कोणताही महामंडळ किंवा कंपनी किंवा व्यक्तींचा समूह; आणि
आठ) प्रत्येक कृत्रिम कायदेशीर व्यक्ती, जे मागील कोणत्याही उपखंडा मध्ये येत नाही;
(j)ञ) जे) जागेमध्ये कोणतेही घर, खोली, कुंपण, जागा, वाहन किंवा कोणत्याही प्रकारचे क्षेत्र समाविष्ट आहे;
(k)ट) के) उत्पादन, त्याच्या व्याकरणिक रूप भेदांमध्ये आणि सजातीय पदांसह, इलेक्ट्रॉनिक सिगारेट किंवा त्याच्या कोणत्याही भागाला बनवणे किंवा त्याला एकत्र करणे हेदेखील समाविष्ट आहे.
(l)ठ) एल) विक्री म्हणजे त्याच्या व्याकरणिक रूप भेदांमध्ये आणि सजातीय पदांसह, एक व्यक्ती द्वारा दुसऱ्या व्यक्तीस मालाच्या संपत्तीचे कोणतेही अंतरण अभिप्रेत आहे, (ज्यांत ऑनलाइन अंतरण सुद्धा समाविष्ट आहे), ते रोखीच्या बदल्यात असो, उधारीवर (क्रेडिटवर) असो, किंवा देवाणघेवाणीच्या मार्गाने (विनिमयाद्वारे) असो, तसेच ते घाऊक (थोक) विक्री असो किंवा किरकोळ विक्री असो आणि यामध्ये विक्रीसाठी करार, विक्रीचा प्रस्ताव आणि विक्रीसाठी अभिप्रदर्शन सुद्धा समाविष्ट आहे.